5 bước triển khai Marketing Research chi tiết, hiệu quả

Marketing Research (nghiên cứu marketing) ngày nay đã trở thành “xương sống” của mọi chiến lược tiếp thị. Dù bạn là doanh nghiệp, agency truyền thông hay chuyên viên marketing, SEOer, việc hiểu rõ thị trường, hành vi người tiêu dùng và đối thủ cạnh tranh sẽ giúp ra quyết định chính xác hơn về sản phẩm, giá, kênh và thông điệp truyền thông.

Marketing Research là gì?

Marketing Research là quá trình thu thập, ghi chép và phân tích một cách có hệ thống các dữ liệu định tính và định lượng về các vấn đề liên quan đến sản phẩm và dịch vụ tiếp thị. Từ đó đưa ra quyết định marketing hiệu quả hơn. 

Khác với Market Analysis (phân tích thị trường), vốn tập trung vào quy mô hoặc chỉ số cạnh tranh, Marketing Research đi sâu vào insight người tiêu dùng, hành vi mua hàng, động cơ cảm xúc và yếu tố ảnh hưởng đến quyết định.

Khi ứng dụng vào SEO, nó giúp đội ngũ marketing xác định search intent, nội dung phù hợp và thông điệp chính xác cho từng nhóm khách hàng.

Mục tiêu của Marketing Research

Mục tiêu của Marketing Research là hiểu được người dùng đang nghĩ gì, tìm gì và cần gì. Cụ thể:

• Xác định nhu cầu, thói quen, và kỳ vọng của khách hàng.
• Tìm hiểu xu hướng thị trường và thay đổi hành vi tiêu dùng.
• Đo lường hiệu quả của các hoạt động marketing hoặc chiến dịch quảng cáo.
• Hỗ trợ ra quyết định về sản phẩm (Product), giá (Price), kênh phân phối (Place), và truyền thông (Promotion).

Trong thời kỳ mà AI Search và Zero-Click đang dần chiếm ưu thế, nghiên cứu marketing trở thành nền tảng để hiểu “vì sao” người dùng click, “vì sao” họ rời đi, và “vì sao” Google chọn một nội dung để hiển thị trên đoạn trả lời tự động (AI Overview).

Các cách phân loại Marketing Research

Để có thể sử dụng Marketing Research thành thạo. Bạn cần nắm được chia thành những loại nào, đặc điểm và cách áp dụng từng loại và lựa chọn phương pháp phù hợp cho dự án của mình.

1. Phân loại theo mục tiêu nghiên cứu (Purpose-Based Research)

Marketing Research được chia làm ba nhóm chính theo mục tiêu:

1. Exploratory Research (Nghiên cứu khám phá): Giúp hiểu vấn đề mới hoặc chưa được xác định rõ. Thường dùng khi doanh nghiệp cần khám phá nhu cầu tiềm ẩn hoặc đánh giá phản ứng ban đầu với sản phẩm mới. Trong SEO, loại này được dùng để phát hiện xu hướng tìm kiếm mới hoặc chủ đề ngách chưa có nội dung chất lượng.
2. Descriptive Research (Nghiên cứu mô tả): Xác định đặc điểm, hành vi hoặc thái độ của khách hàng. Ví dụ như mô tả nhóm người tiêu dùng 18–24 tuổi thích nội dung video ngắn hơn bài viết dài.
3. Causal Research (Nghiên cứu nhân quả): Kiểm chứng mối quan hệ giữa hai biến. Bạn có thể áp dụng để phán đoán việc thay đổi thông điệp quảng cáo có làm tăng nhận biết thương hiệu hay không. Hoặc “nếu tối ưu Title theo dạng câu hỏi thì có giúp CTR có tăng không?”.

2. Phân loại theo phương pháp thu thập dữ liệu (Method-Based Research)

Marketing Research có thể được thực hiện theo hai hướng chính: định tính (qualitative) và định lượng (quantitative).

1. Định tính (Qualitative Research): Dùng để hiểu cảm xúc và động cơ. Các phương pháp phổ biến là phỏng vấn nhóm (Focus Group), phỏng vấn sâu (In-depth Interview), quan sát hành vi mua hàng, Social Listening.
2. Định lượng (Quantitative Research): Dùng để xác định quy mô, tỷ lệ, mức độ tác động. Thường được thực hiện bằng các khảo sát online, thang đo Likert, phân tích thống kê.

Khi làm Marketing Research, bạn nên kết hợp song song hai hướng nghiên cứu. Định lượng giúp bạn biết “chuyện gì đang xảy ra”, còn định tính giúp hiểu “tại sao điều đó xảy ra”. Sự kết hợp này là nền tảng cho chiến lược marketing bền vững.

3. Phân loại theo nguồn dữ liệu (Data Source-Based Research)

Có hai loại hình thu thập dữ liệu phổ biến:

1. Primary Research (Dữ liệu sơ cấp): Dữ liệu do bạn trực tiếp thu thập từ người dùng, khảo sát hoặc thử nghiệm. Dù tốn thời gian hơn, nhưng kết quả “độc quyền” và có giá trị EEAT rất cao.
2. Secondary Research (Dữ liệu thứ cấp): Thu thập và phân tích dữ liệu sẵn có từ báo cáo, các công cụ bên thứ 3 cung cấp số liệu, hoặc nghiên cứu chuyên ngành.

Ứng dụng trong SEO Website:

• Với các chiến dịch content plan nhanh, SEOer có thể dùng secondary data (Ahrefs, Google Trends, SimilarWeb).
• Với các bài dạng nghiên cứu chuyên sâu, chúng tôi thực hiện khảo sát người dùng nhỏ (primary data) để tạo dữ liệu gốc, sau đó đưa vào bài viết để dễ được AI Search trích dẫn (vì đáp ứng tiêu chí Citation-Worthiness).

Lợi ích chiến lược của Marketing Research trong hoạt động marketing hiện đại

Marketing Research đóng vai trò là nền tảng chiến lược giúp doanh nghiệp ra quyết định chính xác ở mọi cấp độ:

1. Hiểu sâu khách hàng: xác định nhu cầu, hành vi, và “pain point” trong hành trình mua.
2. Xây dựng chiến lược truyền thông: xác định thông điệp, kênh, và timing hiệu quả.
3. Phát triển sản phẩm: kiểm nghiệm concept, đo phản hồi thị trường trước khi ra mắt.
4. Định vị thương hiệu: tìm vị trí khác biệt trong tâm trí người tiêu dùng.
5. Tối ưu hoạt động digital và SEO: nghiên cứu hành vi tìm kiếm, từ khóa, trải nghiệm UX.

Vinamilk từng thực hiện nghiên cứu hành vi trẻ em tiêu thụ sữa tại các tỉnh miền Trung. Kết quả cho thấy nhu cầu “sữa tươi nhỏ gọn tiện mang đi” cao hơn dự kiến. Doanh nghiệp lập tức tung dòng “Vinamilk ADM School Box”. Kết quả báo cáo cho thấy doanh số tăng mạnh và chiếm 40% thị phần phân khúc học sinh.

Nếu bạn đã làm được một bản Marketing Research hoàn chỉnh và đưa nó cho các bên dịch vụ SEO như Seoviet. Chiến lược của bạn sẽ được nâng cao toàn diện bởi chiến dịch của bạn vừa thông tin chính xác mà bạn muốn nhắm tới, vừa có kinh nghiệm SEO chuyên nghiệm thực tế từ bên agency về SEO.

5 bước thực hiện Marketing Research

Để triển khai Marketing Research cho SEO website hiệu quả, doanh nghiệp cần triển khai theo các bước sau:

Bước 1: Xác định mục tiêu và nhóm đối tượng

Hãy bắt đầu bằng câu hỏi: “Chúng ta đang cần giải quyết vấn đề gì?”.

Ví dụ: kiểm tra tiềm năng sản phẩm mới, đo lường sự hài lòng, hoặc tìm insight truyền thông.

Cách thực hiện:

• Xác định mục tiêu cụ thể và phạm vi nghiên cứu.
• Vẽ chân dung khách hàng (Customer Persona): độ tuổi, hành vi, nhu cầu, hoàn cảnh sử dụng sản phẩm.

Bước 2: Thu thập dữ liệu, thông tin thị trường, khách hàng

Tùy mục tiêu mà chọn công cụ phù hợp:

• Khảo sát người tiêu dùng qua Google Form, Typeform.
• Lắng nghe mạng xã hội (Social Listening): Brandwatch, Buzzsumo, Social Heat.
• Dữ liệu thị trường: báo cáo Nielsen, Statista, Vietnam Digital Report.

Không nên phụ thuộc vào một nguồn duy nhất. Dữ liệu từ khảo sát có thể bị thiên lệch; cần đối chiếu với dữ liệu hành vi thực tế (mức độ tương tác, tìm kiếm, mua hàng).

Tại bước này, bạn có thể thu thập dữ liệu bằng 2 phương pháp định tính và định lượng:

• Thu thập dữ liệu định tính: Doanh nghiệp thu thập thông tin trực tiếp từ khách hàng thông qua khảo sát, phỏng vấn hoặc quan sát thực tế, Social Listening, phân tích SERP.
• Thu thập dữ liệu định lượng: Sử dụng nguồn dữ liệu có sẵn từ báo cáo ngành, thống kê thị trường, các nguồn Google Search Console, GA4, Ahrefs hoặc Semrush để đo lường hành vi thực tế hoặc các nghiên cứu trước đó.

Tùy vào mục tiêu nghiên cứu, doanh nghiệp có thể chọn phương pháp phù hợp hoặc kết hợp cả hai để đảm bảo dữ liệu thu thập được đầy đủ, chính xác và có giá trị ứng dụng cao.

Bước 3: Phân tích, đánh giá dữ liệu và tổng hợp insight

Sau khi thu thập thông tin, doanh nghiệp cần phân tích và đánh giá dữ liệu để rút ra kết luận hữu ích. Đây là giai đoạn quan trọng giúp doanh nghiệp biến dữ liệu thô thành thông tin có giá trị.

Quá trình này bao gồm ba bước chính:

• Xử lý dữ liệu: Loại bỏ thông tin không chính xác, làm sạch dữ liệu để đảm bảo độ tin cậy.
• Phân tích dữ liệu: Sử dụng phương pháp định lượng, định tính, kết hợp với các công cụ phân tích như phần mềm thống kê, biểu đồ và mô hình hóa dữ liệu.
• Đánh giá dữ liệu: So sánh kết quả với mục tiêu nghiên cứu ban đầu, xác định tính chính xác và mức độ tin cậy của dữ liệu thu thập được.

Ví dụ như bạn đang cần nghiên cứu hành vi tiêu dùng cho chiến dịch “Nước trái cây organic”, bạn phát hiện khách hàng quan tâm hơn đến “nguồn gốc nông trại” thay vì “lợi ích dinh dưỡng”. Thông tin này giúp chuyển hướng truyền thông sang storytelling về vùng trồng và dây chuyền phân phối. Bạn sẽ thấy chiến dịch marketing của bạn hiệu quả hơn ít nhất gấp đôi quảng cáo ban đầu do tiếp cận được tệp khách hàng rộng hơn và nhiều người chú ý tới hơn

Bước 4: Ứng dụng kết quả nghiên cứu vào marketing thực tế

Insight thu được cần được chuyển hóa thành hành động marketing thực tế:

• Trong quảng cáo: định hình thông điệp và kênh truyền thông phù hợp.
• Trong sản phẩm: tối ưu thiết kế, bao bì, tính năng theo nhu cầu thực.
• Trong thương hiệu: tái định vị hoặc đổi cách kể câu chuyện (brand storytelling).

Bước 5: Theo dõi, đánh giá và tối ưu chiến lược

Marketing Research cần được duy trì liên tục vì hành vi và xu hướng thay đổi nhanh chóng.

• Theo dõi KPI: mức độ nhận biết, thị phần, mức độ hài lòng, ROI.
• Cập nhật dữ liệu hàng quý để giữ insight “tươi mới”.

Khi SEO, tôi áp dụng mô hình “Quarterly Insight Review”. Mỗi quý đánh giá lại các chiến dịch dựa trên dữ liệu người dùng, giúp thương hiệu phản ứng nhanh với biến động thị trường và tránh “lệch search intent”.

Ứng dụng Marketing Research trong thực tế

Công cụ triển khai Marketing Research cho SEO

Để thực hiện nghiên cứu hiệu quả, bạn có thể kết hợp bộ công cụ theo từng mục tiêu:

Khi được cấu hình đồng bộ, các công cụ này tạo thành một data ecosystem giúp theo dõi toàn bộ hành trình từ “nghiên cứu → triển khai → đo lường”.

Hy vọng những thông tin trong bài viết của Seo Việt đã giúp các bạn giải đáp được thắc mắc Marketing Research là gì cũng như các bước triển khai nghiên cứu thị trường hiệu quả cho doanh nghiệp. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào hãy để lại comment để được chúng tôi tư vấn, hỗ trợ.

Lê Hưng

Tôi là Lê Hưng, là Founder và CEO của SEO VIỆT, với hơn 14 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực SEO. Dưới sự lãnh đạo của tôi, SEO VIỆT đã xây dựng uy tín vững chắc và trở thành đối tác tin cậy của nhiều doanh nghiệp. Tôi còn tích cực chia sẻ kiến thức và tổ chức các sự kiện quan trọng, đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng SEO tại Việt Nam.